top of page

Ocena funkcjonalna FMS w prewencji urazów sportowych

mgr Michał Saganowski

13 mar 2024

Terminem „urazu sportowego” nazywa się różnego rodzaju obrażenia, do których dochodzi w wyniku podejmowania aktywności sportowej.

Terminem „urazu sportowego” nazywa się różnego rodzaju obrażenia, do których dochodzi w wyniku podejmowania aktywności sportowej. Jednymi z najbardziej traumatyzujących dyscyplin sportowych są piłka nożna, koszykówka oraz siatkówka. Wynika to w dużej mierze z kontaktowości danej dyscypliny, ale także z objętości jednostki treningowej. W związku z tym badacze, uwzględniając sugestie sztabów trenerskich opracowali wiele metod prewencyjnych.

Działania zapobiegawcze, w tym trening medyczny i fizjoterapia oraz przygotowanie motoryczne zawodników często dostosowane są pod konkretny sport czy rodzaj kontuzji. Obecnie wykorzystuje się metody takie jak: badania przesiewowe przed sezonem, monitorowanie obciążeń treningowych oraz czynników ryzyka, regeneracja powysiłkowa oraz kompleksowe programy ćwiczeń

Prewencja urazów jest ważna nie tylko dla zmniejszenia liczby kontuzji wśród sportowców, ale również odgrywa istotną rolę w ograniczaniu długofalowych konsekwencji zdrowotnych czy ekonomicznych. Leczenie i rehabilitacja wiążą się z kosztami oraz absencją zawodnika na boisku, co może przynieść szkodę drużynie. Wdrażanie środków zapobiegawczych i edukacja sportowców od najmłodszych lat zaowocuje w przyszłości większą świadomością wśród zawodników, co będzie miało przełożenie na zmniejszenie liczby urazów. Środowisko medyczne zobowiązane jest do  promowania profilaktyki oraz ma za zadanie zachęcać trenerów i sportowców do wdrażania skutecznych interwencji prewencyjnych, co w rezultacie ma zapewnić zawodnikom zdrowie i niezakłócony rozwój

Stosowanie przez sportowca skutecznych środków zapobiegawczych oraz przestrzeganie zaleceń sztabów medycznych jest kluczowym aspektem pomyślnej realizacji interwencji prewencyjnych.

Oprócz znajomości poszczególnych dyscyplin oraz ich charakterystyki niezbędne jest znajomość procesów fizjologicznych i patofizjologicznych, które towarzysza zawodnikom na każdym etapie treningu. Zadaniem treningu  medycznego jest odpowiednie przygotowanie organizmu do znoszenia obciążeń i wywołanie procesów adaptacyjnych. Niezbędne do tego jest również odpowiednie dobranie procedur regeneracyjnych, w właściwe żywienie i suplementacja.

Niezbędnym okazuje się także monitorowanie zawodników poszczególnych dyscyplin w różnych okresach treningowych.  Właściwe dobranie narzędzi umożliwiających ocenę zawodników jest kluczowe w postępowaniu terapeutycznym, ponieważ pozwala to szybkie wdrożenie działań prewencyjnych lub nasilenie działań regeneracyjnych celem uniknięcia kontuzji, a tym samym absencji wynikającej ze zmian przeciążeniowych. Chętnie wykorzystywanym narzędziem, a jednocześnie pozwalającym na globalną i lokalną ocenę jest standaryzowany test oceny funkcjonalnej FMS.

FMS - Functional Movement Screen to badanie funkcjonalnej sprawności fizycznej. Jest on  przesiewowym badaniem używanym na całym świecie. Przy jego pomocy można ocenić podstawowe wzorce ruchowe zarówno u amatorów, jak i sportowców. Wykorzystuje się go również do oceny prawdopodobieństwa wystąpienia urazu u sportowców. Test FMS jest częścią kompleksowej oceny, która pozwala na dobranie indywidualnych zaleceń, programu treningowego czy określenia gotowości do powrotu do sportu po kontuzji.

            Test składa się z siedmiu podstawowych wzorców ruchowych oceniających odpowiedne połącznie mobilności i stabilności u badanego, wymagające prawidłowej kontroli nerwowo-mięśniowej. Próby są stworzone tak, aby łatwo pokazać słabe punkty w łańcuchach kinematycznych, nazywane potocznie „czerwonymi flagami”. Stawiają badaną osobę w skrajnych pozycjach, w których braki motoryczne stają się zauważalne.   

 

Na test FMS składa się siedem poniższych testów:

1)     Głęboki przysiad;

2)     Przejście przez płotek;

3)     Wypad w linii;

4)     Ruchomość kompleksu barkowego;

5)     Aktywny wyprost kończyny dolnej;

6)     Stabilizacja tułowia;

7)     Stabilizacja rotacyjna

 

Za wykonanie każdej z tych czynności można uzyskać od 0 do 3 punktów. Wykonując test FMS można uzyskać maksymalnie 21 punktów. Przydzielanie punktów wygląda następująco:

0 pkt – gdy na przebiegu ruchu występuje ból, w jakimkolwiek momencie badania,

1 pkt – badany nie jest w stanie wykonać danego wzorca lub przyjąć pozycji do wykonania ruchu,

2 pkt – badany użył kompensacji do wykonania wzorca,

3 pkt – badany wykonał ruch prawidłowo, bez żadnych kompensacji.

 

Wszystkie próby wykonuje się trzykrotnie, zarówno na prawą, jak i lewą stronę. Na karcie wyników zapisuje się najniższy uzyskany przez badanego wynik – również w przypadku prób bilateralnych.

 

W przypadku uzyskania 0 punktów we wzorcu przez badanego, w 3 próbach wykonuje się dodatkowe testy różnicujące. Stosuje się je teście ruchomości kompleksu barkowego, stabilizacji tułowia lub stabilizacji rotacyjnej.

Odpowiednie uzyskiwanie wyników pozwala na dobranie procedur terapeutycznych. Niekiedy Sam test może stanowić formę aktywności, którą wykorzystuje się podczas treningu.

Wyniki uzyskiwane w teście FMS pozwalają  na szybką reakcję sztabu trenerskiego i terapeutycznego względem zawodnika, co umożliwia zmniejszenie ryzyka pojawiania się przeciążeń wynikających z treningu, co w konsekwencji może skutkować urazem sportowym.


rehabilitacja Ursynów, fizjoterapia Ursynów, rehabilitacja Warszawa Ursynów, fizjoterapia Warszawa Ursynów, rehabilitacja pourazowa Ursynów, fizjoterapeuta Ursynów, terapia manualna Ursynów, masaż leczniczy Ursynów, rehabilitacja ortopedyczna Ursynów, rehabilitacja sportowa Ursynów, fizjoterapia kręgosłupa Ursynów, fizjoterapia pooperacyjna Ursynów, gabinet fizjoterapii Ursynów, ćwiczenia rehabilitacyjne Ursynów, usługi fizjoterapeutyczne Ursynów, rehabilitacja Warszawa, fizjoterapia Warszawa, rehabilitacja pourazowa Warszawa, fizjoterapia kręgosłupa Warszawa, masaż leczniczy Warszawa, rehabilitacja ortopedyczna Warszawa, rehabilitacja sportowa Warszawa, fizjoterapeuta Warszawa, terapia manualna Warszawa, fizjoterapia pooperacyjna Warszawa, gabinet fizjoterapii Warszawa, ćwiczenia rehabilitacyjne Warszawa, usługi fizjoterapeutyczne Warszawa, rehabilitacja kręgosłupa Warszawa, rehabilitacja bólu pleców Warszawa, rehabilitacja po urazie Warszawa, fizjoterapia stawów Warszawa, fizjoterapia bólu pleców Warszawa, fizjoterapia pourazowa Warszawa, rehabilitacja dla sportowców Warszawa, indywidualna fizjoterapia Warszawa, indywidualna fizjoterapia Ursynów, konsultacje fizjoterapeutyczne Warszawa, konsultacje fizjoterapeutyczne Ursynów, fizjoterapia dorosłych Warszawa, fizjoterapia dorosłych Ursynów, leczenie bólu Warszawa, leczenie bólu Ursynów, fizjoterapia bólu kolana Warszawa Ursynów, fizjoterapia bólu barku Warszawa Ursynów, fizjoterapia bólu kręgosłupa Warszawa Ursynów, fizjoterapia bólu stawu skokowego Warszawa Ursynów, fizjoterapia pourazowa Warszawa Ursynów, rehabilitacja po urazach Warszawa Ursynów, fizjoterapia po skręceniu stawu skokowego Warszawa Ursynów, rehabilitacja po przeciążeniu pleców Warszawa Ursynów, fizjoterapia pooperacyjna Warszawa Ursynów, rehabilitacja po operacji kolana Warszawa Ursynów, rehabilitacja po operacji kręgosłupa Warszawa Ursynów, rehabilitacja po operacji barku Warszawa Ursynów,

bottom of page