

dr Dorota Saganowska
19 mar 2023
Rwa kulszowa to dość częste zjawisko nie tylko młodych aktywnych, ciężarnych, ale też młodych matek dźwigających często swój słodki ciężar.
Rwa kulszowa to dość częste zjawisko nie tylko młodych aktywnych, ciężarnych, ale też młodych matek dźwigających często swój słodki ciężar. Rwa kojarzy się z bólem promieniującym od lędźwiowo-krzyżowego odcinka kręgosłupa przez pośladek, tylną powierzchnię uda i podudzie aż do stopy. Zaburzenia czucia występują zazwyczaj w okolicy unerwionej przez nerw. Objawy wynikają z ucisku lub podrażnienia nerwu kulszowego lub korzeni nerwowych, z których połączenia powstaje nerw. W ciąży ryzyko wystąpienia rwy kulszowej zwiększa się wraz z zaawansowaniem ciąży, ponieważ zachodzą zmiany w krzywiznach kręgosłupa, a głównie w zwiększeniu lordozy lędźwiowej, co powodować może niewłaściwą kompresję na krążek międzykręgowy. Daje to w efekcie patologiczne rozchodzenie się sił nacisku na jego powierzchnie, a co za tym idzie, jego niewłaściwe modelowanie. Może to powodować ucisk na korzenie nerwowe, co skutkuje tak zwanymi KORZONKAMI. Ból może dotyczyć jednej lub obu nóg i zazwyczaj, ale nie zawsze, jest poprzedzony bólem kręgosłupa lędźwiowo-krzyżowego, ale może pojawić się także nagle podczas dynamicznej zmiany pozycji (wyprostu, skrętoskłonu-rotacji).
U kobiet w ciąży ciężko mówić o takiej „czystej” rwie kulszowej. Raczej jest to podrażnienie korzeni wynikające ze zmian przeciążeniowych, związanych z rosnącym brzuchem. Niejednokrotnie obywatel zamieszkujący tę okolicę chętnie kopnie w splot, a wtedy sprawa zaczyna być poważna. Żaden nerw w ludzkim ciele nie lubi długotrwałego ucisku. Często w skutek tego dochodzi do zmniejszenia przepływu przez onerwie(błonę otaczającą nerw) i nie może być on dobrze dotleniony i odżywiony. Powstaje w miejscu ucisku lokalna reakcja zapalna, co odbija się na funkcjonowaniu całego nerwu od korzenia po jego witki końcowe.
W związku z przebiegiem nerwu, często rwa kulszowa mylona jest z tzw. rwą kulszową gruszkowatą. Odmiana ta związana jest z położeniem nerwu kulszowego pod dolnym brzegiem mięśnia gruszkowatego i pośladkowego . Dlatego też, częstym objawem zgłaszanym przez pacjentki jest ból środkowej części pośladka , który schodzi do kolana lub opasa miednicę. Pamiętać należy, że do uciśnięcia nerwu kulszowego może dojść w każdym miejscu na jego przebiegu.
Epizod kulszowy może mieć ostry początek, związany z urazem lub gwałtownym przeciążeniem kręgosłupa, albo może się pojawić jako stopniowo narastający ból, promieniujący do różnych części kończyny dolnej. Ból krzyża jest pierwszym objawem poprzedzającym bóle korzeniowe w ok. 60% przypadków. U kobiet w ciąży o bólach okolicy miednicy i odcinka lędźwiowo-krzyżowego można mówić na miliony sposobów. Literatura naukowa nie podaje konkretnych propozycji co do dokładnego nazewnictwa. Okazuje się, że dolegliwości, do worka z którymi wrzucona jest owa rwa kulszowa, to cały zespół dolegliwości charakterystyczny dla kobiet w okresie ciąży, ale także po porodzie.
Nie można zapomnieć, że istnieją także inne przyczyny rwy kulszowej. Są to patologie kanału kręgowego, kręgozmyk, czy zaawansowana wada postawy. Ta ostatnia jest najczęściej spotykana, szczególnie wśród młodych kobiet.
WAŻNE! kobiety, u których stwierdzono zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa przed ciążą znajdują się w grupie podwyższonego ryzyka zachorowania na rwę kulszową. Konsekwencją tego może okazać się zastosowanie cesarskiego cięcia. Nie jest to jednak w późniejszym okresie obojętne dla organizmu, ponieważ blizna po cesarskim cięciu będzie miała ogromny wpływ na kształtowanie się stabilności okolicy odcinka lędźwiowego, która jest niezbędna by uniknąć rwy.
LEKI
Powszechnie wiadomo, że stosowanie leków w ciąży nie jest wskazane. Najbezpieczniejszym lekiem w tym przypadku pozostaje paracetamol. Stosunkowo bezpiecznie można stosować maści lub żele łagodzące dolegliwości bólowe, te powinny zawierać diklofenak.
TERAPIA, TRENING,CO ROBIĆ W DOMU
Nic jednak nie zastąpi profesjonalnej rehabilitacji. Oczywiście zanim podejmie się takie kroki należy przeprowadzić pełną diagnostykę w kierunku owego zaburzenia. Jest to dość trudne, ponieważ w ciąży badania diagnostyczne typu RTG, MRI czy TK są przeciwskazane, możliwe jedynie w przypadku zagrożenia życia matki i dziecka. Dlatego rozpoznania często mogą okazywać się nietrafione, bo oparte są tylko i wyłącznie na objawach zgłaszanych przez pacjentkę.
W celu diagnozowania rwy kulszowej służy kilka prostych testów, które wykonuje fizjoterapeuta. Są to testy korzeniowe oraz testy rozciągowe (napięciowe). W szczegóły nie będę wchodziła, ponieważ nie jest to najważniejsze w tym momencie. Istotne do zapamiętania jest tylko hasło: testu rozciągowe, napięciowe i testy korzeniowe. Jeśli słyszymy, że fizjo posługuje się tymi hasłami, tzn. że jesteśmy w domu i trafiliśmy w dobre ręce.
Fizjo często różnicują dolegliwości charakterystyczne do rwy kulszowej z innymi jednostkami , które dają objawy niemal takie same. Często rwa kulszowa mylona jest z: zespołami napięciowymi mięśni, więzadeł okolicy przykręgosłupowej odcinka lędźwiowego, krzyżowego; punktami spustowymi, które potrafią promieniować i dawać mylne objawy, a tym samym maskować wiele innych dolegliwości; zmiany ustawienia miednicy, kręgosłupa charakterystyczne dla ciąży (nie właściwa „gra mięśniowa”); dolegliwości ze strony stawu krzyżowo-biodrowego, który zyskuje na swojej maleńkiej ruchomości właśnie w okresie ciąży.
Podstawowym działaniem zalecanym w okresie ostrego bólu jest przyjęcie dogodnej pozycji. Może być to chińskie osiem, jeśli tylko przynosi ulgę. Chodzi tu głównie o zmniejszenie napięcia zabezpieczającego , które pojawia się by urażona okolica nie mogła nadmiernie się ruszać. Mimo wszystko powinno się pracować ruchowo nawet w stanie ostrym, ponieważ daje to lepsze rokowanie. Przede wszystkim ruch sam w sobie powoduje przerwanie koła bólowego, które towarzyszy unieruchomieniu. W momencie kiedy w okolicy bolesnej dodamy niewielki ruch, w zakresie komfortowym dla pacjentki, dochodzi do poprawy przepływu krwi w danej okolicy. Kiedy dołożymy do tego ciepły kompres rozluźni to dodatkowo okoliczne mięśnie, obniży ich spoczynkowe napięcie.
Dla wielu z mam dobra będzie leżenie w pozycji krzesełkowej. Niestety nie jest to najszczęśliwsze ułożenie dla Pań z zaawansowaną ciążą, ponieważ trudno leżeć na plecach, kiedy obywatel całym swoim ciężarem ugniata kiszki.
Dla innych najlepsza formą będzie wykonywanie przeprostów odcinka lędźwiowego. Nie da się ukryć, że tajemnica przeprostów stanowi fundament jednej z najpopularniejszych metod specjalistycznych wykorzystywanych w leczeniu dolegliwości bólowych kręgosłupa.
Oczywiście, przeprosty wykonujemy najpierw w zakresie komfortowym, na wydechu. Za każdym razem staramy się wykonywać przeprost w większym zakresie. Całość powinna być powtarzana bardzo regularnie, bo raz na 2h co najmniej 30 powtórzeń. Nie da się ukryć, że zachowanie takiego schematu wielu pacjentom przynosi dużą ulgę.
Warto skorzystać z ciepłej kąpieli w wannie. Pamiętać trzeba,że NERWY NIE LUBIĄ ZIMNA! Dlatego pierwszym z wyboru zabiegiem z zakresu fizykoterapii będą zabiegi CIEPŁOLECZNICTWA.
Istnieje wiele technik takich jak rozluźnianie pozycyjne oraz odpowiednie techniki neurodynamiczne, które można wykorzystać w fazie ostrej, podostrej.
Dużym powodzeniem cieszą się także specjalistyczne aplikacje KinesioTaping. Nie zmienia to faktu, że powinna naklejać je kompetentna osoba, a nie Pani Wiesia z warzywniaka na bazarku.
Pewnego rodzaju problemem są działania manualne bezpośrednio na kręgosłupie. Wiem, że wiele osób chętnie korzysta z rąk kręgarzy, tak w okresie ciąży bym chyba nie ryzykowała.
Internet podpowiada także, że należy korzystać z zajęć na basenie w przypadku rwy kulszowej. Owszem, można, ale dopiero w okresie, kiedy objawy się wycofają. Z pewnością nie jest to trafione rozwiązanie szczególnie w okresie ostrym i podostrym.
Tu najprędzej zaleciłabym rozciąganie, streching, rolowanie. To początkowo nie musi być wcale przyjemne. Ale kto powiedział, że rehabilitacja to same przyjemności?
Nie dajmy się zwariować i nie leczmy się z dr GOOGLE, bo szczególnie w tym pięknym okresie możemy sobie naprawdę poważnie zaszkodzić.
UDOSTĘPNIJ JEŚLI ZNALAZŁAŚ TU CIEKAWE INFORMACJE!